MINDFULNESS ΠΡΙΝ ΤΟ MINDFULNESS : οι Yoga Sutras με μία ματιά

ॐ Ο Παταντζαλι ήταν ένας (ή περισσότεροι) συγγραφέας, σοφός, φιλόσοφος ο οποίος έζησε μεταξύ του τρίτου και τέταρτου αιώνα μ.Χ. στην Ινδία. Εκείνη την εποχή η

φιλοσοφία, η πνευματικότητα και οι σχολές γιόγκα ήταν ανεπτυγμένες.

ॐ Οι γιόγκα σούτρες γράφτηκαν απο τον Πατάντζαλι για να συστηματοποιήσουν τις πρακτικές και τις φιλοσοφίες αυτές που τότε ήταν διάσπαρτες. Πιθανότατα, γράφτηκαν τον 4ο αιώνα. Είναι μια συνοπτική καθοδήγηση για την πρακτική του γιόγκα. Ο γιόγκα είναι μια μέθοδος που μέσω της πειθαρχημένης αυτοπαρατήρησης και συγκεκριμένων πρακτικών μας βοηθά να δραπετεύσουμε από τους πόνους και την πίεση της καθημερινής ζωής. Το μόνο εμπόδιο για

να ζήσουμε όπως ακριβώς θέλουμε και να δούμε τα πράγματα όπως ακριβώς είναι, είναι ο

εαυτός μας. Οι σούτρες μας δείχνουν πως να υπερβούμε τον εαυτό μας και να οδηγήσουμε

την ενέργεια μας εκεί που πραγματικά θέλουμε.

ॐ Σούτρα στα σανσκριστικά σημαίνει νήμα, ο Πατάτζαλι τις έπλεξε σαν ταπετσαρία

σοφίας, χωρίς να είναι απόλυτα κατανοητές, χωρίς να πρεσβεύεουν την απόλυτη αλήθεια,

οδηγούν όμως τον ασκούμενο στην ουσία της ανθρώπινης εμπειρίας μέσω του γιόγκα.

Εδω στο δυτικό κόσμο, αυτήν την εποχή ο γιόγκα συνδέεται αποκλειστικά με την

ασάνα, τις σωματικές θέσεις δηλάδη και την εκγύμναση του φυσικού σώματος. Παρ’όλα

αυτά ο Πατάντζαλι στις σούτρες δεν περιγράφει ούτε μία ασάνα. Η Ασάνα μπορεί να είναι η

αρχή, το σώμα το εργαλείο για την πνευματική πειθαρχία, η αναπνοή να καθοδηγεί τον νου

στον διαλογισμό και η ηθική διαβίωση να μας οδηγεί σε καλύτερη ποιότητα ζωής. Μέσα

απο όλες αυτές τις τεχνικές οδηγούμαστε στην εσωτερική ειρήνη και σε μεγαλύτερη

επίγνωση. Ο Πατάντζαλι ὀμως περιγράφει όλη την έκταση του γιόγκα , προσανατολίζεται

σε διάφορες κατευθύνσεις της ύπαρξης, περιγράφει μια ολιστική πρακτική που μας οδηγεί

στην αυτογνωσία.

ॐ Η ραχοκοκκαλιά του έργου του Πατάντζαλι είναι το οχταπλό μονοπάτι του γιόγκα που

αποτελείται απο τα παρακάτω βήματα: Γιάμας - ηθικές αρχές, Νιγιάμας - προσωπικές

πειθαρχίες, Ασάνα - σωματικές στάσεις, Πραναγιάμα - έλεγχος της αναπνοής, Πρατυαχάρα

- απόσυρση των αισθήσεων, Νταράνα – συγκέντρωση, Ντυάνα – διαλογισμός, Σαμάντι –

ένωση με το απόλυτο. Όλες αυτές οι τεχνικές προσφέρουν ενδοσκόπηση και φώς σε

μονοπάτια για προσωπική εξἐλιξη. Αποτελούν την βάση του κλασσικού γιόγκα και μας

οδηγούν σε βαθύτερη κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης.

ॐ Η εξερεύνηση των Σούτρας αποκαλύπτει πως να ευθυγραμμίσουμε το νου, να

ενώσουμε το πνεύμα και να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαύτο μας. Να καταλάβουμε την

ύπαρξη πέρα από το φυσικό σώμα και να παρατηρήσουμε τις σκέψεις από μία απόσταση.

Στην δεύτερη σούτρα περιγράφεται ο αληθινός στόχος του γιόγκα, “yoga chitta vritti

nirodha” που σημαίνει πως ο στόχος του γιόγκα είναι η παύση των διακυμάνσεων του νου.

Στην πραγματικότητα δεν είναι η παύση της συνείδησης αλλά η παύση των εκφράσεων της

συνείδησης, είναι η ανώτερη κατάσταση του νου.

ॐ Το έργο του Πατάντζαλι χωρίζεται σε τέσσερα κεφάλαια,

1, Samadhi Pada, Η θεωρία του νου και το νόημα του Samadhi.

2, Sadhana Pada, Η πρακτική, το 8πλο μονοπάτι. Αυτό είναι ο βασικός πυλώνας του γιόγκα.

3, Vibhuti Pada, Οι υπερδυνάμεις που αποκτούνται μέσω του γιόγκα.

4, Kainvalya Pada, Απελευθέρωση και ένωση.

Είναι μια διαχρονική διαδασκαλία, ένας ολιστικός οδηγός για το σώμα, το νου και την

ψυχή. Περιγράφονται αξίες οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινή ζωή όπως

για παράδειγμα η ahimsa, η μη βία, η οποία μας βοηθάει να έχουμε μία πιο ειρηνική

διαβίωση μέσα σε έναν κόσμο με συνεχείς καθημερινές διαμάχες. Μέσω της shantosha, της

αποδοχής και της ευγνωμοσύνης για ὀτι έχουμε, μέσω της pratyahara την απόσυρση της

προσοχής προς τα μέσα, μακριά από τα εξωτερικά ερεθίσματα.

ॐ O Πατάντζαλι μας περιγράφει πως να αναπτυχθούμε σωματικά, ψυχολογικά και νοητικά

και μάλλον οι σούτρες είναι πάντα επίκαιρες. Γιατί παρέχουν εργαλεἰα που μας βοηθούν να

αντιμετωπίσουμε την καθημερινή ζωή μέσω της συνειδητότητας και της συνεχής

παρατήρησης. Είναι μια πρόσκληση για να καταλάβει κανείς το βάθος του γιόγκα. Σε ένα

κόσμο που αλλάζει διαρκώς, οι γιόγκα σουτρας μας υπενθυμίζουν οτι η μεγαλύτερη

σταθερά παραμένει ο τρόπος που διαχειριζόμαστε το νου μας.

ॐ Με χαρά περιμένουμε την έκδοση του βιβλίου "Οι γιόγκα αφορισμοί του Patanjali" του Δημήτριου Θ. Βασιλειάδη στις αρχές Δεκεμβρίου 2025 από τις Ινδολογικές εκδόσεις του ΕΛΙΝΕΠΑ.